بازی از ضروریات زندگی کودک است و در رشد ذهنی و جسمی کودک تأثیر ویژهای دارد. کودکان معمولاً بخشی از اوقات شبانهروز خود را صرف بازی میکنند و از طریق آن به حواس خود مهارت میبخشند. و به میزان توانایی و نیز نقاط ضعف خود پی میبرند. هدف آنها از بازی کردن، تفریح و سرگرمی، وقتگذرانی، شناخت جهان و فرار از غمها و کدورتهاست. بازی وسیلهی طبیعی کودک برای بیان خود است (انگجی، ترکمان، 1393).
از تماشای بازی کودکان میتوان دریافت که بازی یک موضوع محرک و تشویقکننده است. بچهها در اثر بازی به مقدار زیادی ازنظر عاطفی ارضا میشوند هرچند تفاوتهای موجود دربازیهای کودکان همیشه روشن و واضح نیستند یا بهراحتی درک نمیشوند ولی این احتمال وجود دارد که بتوان کارکردهای متمایزی را که بازی برای کودک دارد تشخیص داد. درک کامل اهمیت و ارزش بازی به زمان نسبتاً طولانی و مشاهده تفصیلی بازی با جزئیات آن احتیاج دارد. مطالعات سیستماتیک انجامشده توسط محققین نشان میدهد که کارکردهای ناشی از لحظه بازی برای هر کودک بخشی از نقش گستردهتری هستند که بازی در رشد کلی کودک ایفا میکند. بهعبارتدیگر بازی به رشد و تکامل کودک کمک میکند(شریدان, 1380).
منابع
- انگجی، لیلی و ترکمان، منوچهر (1393). کارهای هنری و دستی کودکان. تهران: موسسه فرهنگی مدرسه برهان.
- شریدان، مری رورتی.(بیتا). بازی و رشد کودکان از تولد تا 8 سالگی. ترجمه: رضا توکلی؛ هرمز سنایی نسب و فریده براتی سده (1382). تهران: رشد.
به نام خدا
خلاصه کتاب مهارتهای آموزشی و پرورشی(روشها و فنون تدریس) حسن شعبانی . تهران:انتشارات سمت،1382
نظریه های هوش:
الف) دیدگاه روان سنجی
1- وکسلر: هوش را یک توانایی کلی می داند که فرد را قادر می سازد تا به طور منطقی بیندیشد، فعالیت هدفمند داشته باشد و با محیط خود به طور مؤثر به کنش متقابل بپردازد.
2- نظریه اسپیرمن: این نظریه که به نظریه دو عاملی معروف است هوش را دو بخش می داند. 1- یک عامل کلی2- یک یاچند عامل اختصاصی
علاقه پیاژه به زیست شناسی باعث شد که او در 22 سالگی به کسب درجه ی دکتری نایل شود. تحقیقات اختصاصی پیاژه در زمینه ی هوش با کار در آزمایشگاه بینه در پاریس آغاز شد . پیاژه با توجه به پاسخ های کودکان به آزمون ها ، متوجه پاسخ های نادرست آن ها و نوعی نظم ویکنواختی در اشتباهات شد ( کدیور ص 22) نکته ی جالب برای پیاژه این نبود که کودکان چه تعداد پاسخ درست می دهند بلکه برای او این مسئله برانگیزاننده بود که اشتباهات کودکان هم سن ، مشابه است . روشی که کودک دنیا را احساس و تفسیر می کند بسیار متفاوت از یک بزرگسال است ( بیابانگرد، نعمتی ص 14)پیازه می خواست منشأ و چگونگی تکامل دانش را در نزد نوع بشر مطالعه کند و بدین منظور رشد شناخت را در کودکان وسیله قرار داد( سیف ص69)
مونته سوری مراکزی را برای اجرای برنامههای خود تاسیس کرد که سبب شد دیدگاههایش در سراسر کشور گسترش و مورد استقبال قرار گیرد اما چون دیدگاههای مونته سوری مبتنی بر آزادی بود دولت فاشیستیموسولینی به او اجازهٔ فعالیت نداد و به اسپانیا تبعیدش کرد و مدارس او نیز بسته شد. دولت موسولینی بعدها با دعوت رسمی او را به کشور بازگرداند با این حال مونته سوری که تحمل حکومت فاشیستی را نداشت از ایتالیا گریخت.در سالهای جنگ جهانی دوم به هلند و سپس به هند رفت و با افکار و اندیشههای صلح طلبانهٔ گاندیآشنا شد. در س
الهای آخر عمر مدال افتخار یونسکو را به سبب خدمات خود به آموزش دریافت کرد و در ۸۲ سالگی در کشور هلند در گذشت.
نظریه روسو درباره رشد و تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان:
باورهای روسو، بویژه اعتقاد او به طبیعت، در برابر تأثیرات اجتماعی، جنبش رمانتیک را در تاریخ اندیشه پایه گذاری کرد. در عین حال، باور او در مورد طرح زمینة طبیعی برای رشد سالم،رشدگرایی را در روان شناسی بوجود آورد.
طغیان روسو بر ضد جامعه، از زندگی شخصی او نشأت گرفت. او در ژنو به دنیا آمد. پدرش ساعت ساز و مادرش زنی احساساتی و زیبا بود که در هنگام تولد او در گذشت. روسو هشت سال اول زندگی خود را در کنار پدر و عمه اش گذراند. او می گفت که پدرم خود را وقف من کرده بود، اما هرگز نگذاشت فراموش کنم که من موجب مرگ مادرم شده ام (روسو، 1788،ص5) عمه اش هم مهربان بود، اما اجازه نمی داد که او در خیابان با سایر کودکان بازی کند . از این روشنفکری، روسوبیشتر وقت خود را به مطالعه می گذراند. تا 7سالگی ، او همة رمان های کتابخانه مادرش را خواند.
ژان ژاک روسو:
ژان-ژاک روسو (زاده ی ۲۸ ژوئن ۱۷۱۲ – درگذشته ی ۲ ژوئیه ۱۷۷۸) متفکر سوئیسی، در سده ی هجدهم و اوج دوره ی روشنگری اروپا میزیست.
اندیشههای او در زمینههای سیاسی، ادبی و تربیتی، تأثیر بزرگی بر معاصران گذاشت. نقش فکری او که سالها در پاریس عمر سپری کرد، به عنوان یکی از راهگشایان آرمانهای انقلاب کبیر فرانسه قابل انکار نیست. اگر چه روسو، از نخستین روشنگرانی است که...
پستالوزی در سال 1748 در روزیخ واقع در سویس بدنیا آمد . پدرش پزشک بود در 5 سالگی او از دنیا رفت کودکی پستالوزی بیشتر در خانه با شنیدن داستان گذشت او پس از پایان رساندن دبیرستان به دانشگاه رفت و رشته حقوق را انتخاب کرد ودر اینجا بود که با اندیشه های روسو آشنا شد و بعداز اینکه کتابهای روسو ممنوع شدند او و شماری از دانشجویان انجمنی بر پا کردند اما آنها بعنوان انقلابی دستگیر شدند .
بعداز این پستالوزی به کشاورزی روی آورد تا بتواند با فراهم کردن یک کشتزار ، راهنمای کشاورزان فقیر ناحیه باشد اما موفق نشد او سرانجام برآن شد که با پناه دادن کودکان بی سرپرست و تربیت آنان به یاریشان برخیزد ، بدین سان او راه حقیقی زندگی خود را یافت انگیزه اصلی او یاری محرومان و ستمدیدگان بو.
نظریـــات تربیتـــی پستالـــوزی :
فروبل در 21 آوریل 1782 در آلمان متولد شد او به شدت تحت تأثیر افکار پستالوژی قرار داشت تا جایی که او پستالوژی را استاد بزرگ خود نامید . فروبل به خاطر ایجاد باغ کودکان در آلمان ، و تلاشهای او در زمینه تربیت و آموزش کودکان به عنوان پدر کودکستان شناخته میشود ، او اولین فردی است که نظر آموزش و پرورش پیش از دبستان را به طور جامع طرح و روش اجرای آن را تنظیم نمود .
او معتقد بود که جریان زندگی یک انسان نظیر حیات یک نبات است ، به عقیده فروبل کودک پاک به دنیا میآید ، او مهربانی و محبت را برای توفیق در فن تعلیم ضروری میدانست و آموزش کودکان را معمولاً با مکالمه و بازیهای ساده شروع مینمود و به تدریج به فعالیتهای پیچیده میرسید .
فروبل اولین کار و وظیفه مربی را گسترش روابط کودک با محیط میداند ، در حقیقت کودک از راه پاسخ طبیعی که با محیط پیرامون خود میدهد آنها را میشناسد ،برای کودک این پاسخ یا فعالیت طبیعی همان بازی کردن است ، او بیش از هرچیز به نقش تربیتی فعالیت و خودکاری کودک متوجه است .
فروبل بازی را نمودی از آزادی کودک تلقی مینمود ،براثر تلاشهای خستگی ناپذیر اینمربیآلمانی برای نخستین بار کودک مرکز توجه قرار گرفت و جای آموزشگاه و آموزگار را گرفت ،فعالیت ،سرود خوانی ، خودکاری و بازیهای فردی و گروهی جایگزین دانش گردید و توجه ویـژه ای به این دوره ارزشمنـد معـطوف گردید . کمکهای اولیه فروبل به تفکر و عمل آموزش در حـیطـه های یادگیـری ، برنامـه درسی ، روش شناسی و تربیت معلم است ؛
زندگی
جان لاک در 29 آگوست 1632 در نزدیکی بریستول متولد شد. پدرش کارمند دادگاه بود. لاک در پانزده سالگی وارد مدرسهی مشهور «وست مینستر» شد و در آنجا با روح طرفداری از سلطنت آموزش دید. این ایام همزمان بود با یکی از پر التهاب ترین و تنش زاترین دهههای قرن هفدهم در انگلستان، یعنی دورهی جنگهای داخلی در این کشور، جنگ میان نیروهای طرفدار محدود کردن سلطنت مطلقه به نفع اقتدار پارلمان از یکطرف و دربار و در رأس آن پادشاه از طرف دیگر
با اعدام کارل اول در سال ١٦٤٩، سلطنت در انگلستان از بین رفت و این کشور به جمهوری تبدیل گردید. پیامد این رویداد مهم اما، نه گشایش فضای سیاسی که دیکتاتوری ٩ سالهی کرومول Cromwell بود. در سال ١٦٥١، «لویاتان»، مهمترین اثر سیاسی تامسهابس (توماسهابز) Thomas Hobbes در لندن منتشر گردید. اگر چه جان لاک بعدها همواره منکر تأثیرپذیری از این اثر شد، اما در رسالههای معروف سیاسی او دربارهی حکومت (٤)، تأثیر ایدههایهابسی و همزمان مخالفت آشکار با تزهای او، غیر قابل انکار است.