فردریک فروبل Froebel

فروبل در 21 آوریل 1782 در آلمان متولد شد او به شدت تحت تأثیر افکار پستالوژی قرار داشت ‌تا جایی که او پستالوژی را استاد بزرگ خود نامید . فروبل به خاطر ایجاد باغ کودکان در آلمان ، و تلاشهای او در زمینه تربیت و آموزش کودکان به عنوان پدر کودکستان شناخته می‌شود ، او اولین فردی است که نظر آموزش و پرورش پیش از دبستان را به طور جامع  طرح و روش اجرای آن را تنظیم نمود .

او معتقد بود که جریان زندگی یک انسان نظیر حیات یک نبات است ، به عقیده فروبل کودک پاک به دنیا می‌آید ، او مهربانی و محبت را برای توفیق در فن تعلیم ضروری می‌دانست و آموزش کودکان را معمولاً با مکالمه و بازیهای ساده شروع می‌نمود و به تدریج به فعالیتهای پیچیده می‌رسید .

فروبل اولین کار و وظیفه مربی را گسترش روابط کودک با محیط می‌داند ، در حقیقت کودک از راه پاسخ طبیعی که با محیط پیرامون خود می‌دهد آنها را می‌شناسد ،‌برای کودک این پاسخ یا فعالیت طبیعی همان بازی کردن است ، او بیش از هرچیز به نقش تربیتی فعالیت و خودکاری کودک متوجه است .

 فروبل بازی را نمودی از آزادی کودک تلقی می‌نمود ،‌براثر تلاشهای خستگی ناپذیر این‌مربی‌آلمانی برای نخستین بار کودک مرکز توجه قرار گرفت و جای آموزشگاه و آموزگار را گرفت ،‌فعالیت ،‌سرود خوانی ، خودکاری و بازیهای فردی و گروهی جایگزین دانش گردید و توجه ویـژه ای به این دوره ارزشمنـد معـطوف گردید . کمکهای اولیه فروبل به تفکر و عمل آموزش در حـیطـه های یادگیـری ، ‌برنامـه  درسی ،  روش شناسی و تربیت معلم است ؛ 

 تصورات  او از  بچه‌ها  وچگونگی یادگیری آنها بر بخشی از آن عقاید مشخصی که به وسیله ژان آموس کمینوس و پستالوژی بیان شده ، بنا نهاده شده است . نقش مهم این است که به بچه کمک کند تا کیفیتهای ذاتی را برای یادگیری پرورش دهند ، به عبارت دیگر معلم طراح تجارب و فعالیتها است .

وی در مورد مراحل آگاهی می‌گوید :‌« اولین مرحله آگاهی : آگاهی بر چیزهای بیرونی یعنی به چیزهایی است که کودک را در برگرفته اند ،‌این آگاهی به خود که پس از این مرحله است دومین مرحله آگاهی است که بازتابی است از همین آگاهی ، هدف تربیت رسیده به خود آگاهی است‌ که در قلمرو زندگانی کودک از راه تماس او با جهان ،‌واکنش به آن و شناختن آن ممکن می‌گردد.

 فروبل طرح آموزش خود را برمبنای بازی بنا نهاد،‌و از هدایا و مشغولیات استفاده نمود که در هدایا (اشیاء) کودک از طریق بازی با آنها گام به گام و به طور منظم به حسن نظم واقعی پی می‌برد و از طریق مشغولیات به‌آموزش‌دست‌به‌چشم و فکر مبادرت می‌ورزد .

 ” هدایای فروبل یک سری ابزارهای قابل دست کاری بودند که کودک ضمن بازی با‌آنها ،‌در خصوص اشکال ‌، اعداد و اندازه گیری تجربیاتی را به دست می‌آورد ، بازی با این هدایا منجر به تقویت قوای خلاقیت و رشد مفاهیم و مهارتهای هوشی در کودکان می‌شد .»

 مشغولیات کودکستان فروبل به بازیهای دستی و رومیزی شباهت داشت .وی آنها را به کمک معلم و با آوازها و سرود های ریتمیک و حرکات دست همراه می‌کرد ،‌ازجمله مشغولیات می‌توان به خمیر بازی ،‌مدل سازی ، نقطه بازی ،‌کارتهای دوخت ، مهره بازی ، نقاشی ، رنگ آمیزی ،‌کار با چسب ،‌باغبانی و مطالعه طبیعت اشاره کرد ،‌فروبل علاوه بر هدایا و مشغولیات از آوازها و سرودهای تفریحی نیز برای آموزش کودکان استفاده می‌نمود که در این حالت کودکان دست در دست هم به بازی  می پرداختند ،از گفته های‌فروبل می توان این نتیجه را گرفت که منبع و منشأ و اساس برنامه درسی او کودک و علایق و نیازهای او بوده است.  به هرحال مشغولیات و تعلیمات دستی را باید مرهون و نتیجه افکار تربیتی فروبل دانست.

فروبل‌آموزش‌مهارتهای دستی را عاملی برای بیان افکار و اختراع و ابتکار در امر تربیت می‌دانست،‌درمطالعه طبیعت گردشهای علمی و آشنایی با محیط پیرامون مورد نظر فروبل بود ،‌او اعتقاد داشت برای افزایش تجارب و آگاهی کودکان آنها را باید به محیط های پیرامون برده و آنها را باآن آشنا ساخت ،او به بازی مخصوصا بازی در طبیعت بهای خاصی می‌داد ، فروبل به شدت به این عقیده بود که مرحله پیش از دبستان گامی اساسی در پلکان تجربه تربیتی است ،‌پاره ای از دیدگاههای مهم او که در محتوا و روش شناسی برنامه های فروبل تأثیر بسزایی داشته اند ،‌به قرار زیر می‌باشد :

1ـ هدف آموزش و پرورش شکوفا کردن رشد طبیعی کودکان است ،‌بنابر این برنامه درسی باید کودک محور بوده و بر پایه طبیعت و علایق کودکان استوار باشد .

2ـ باید به فردیت کودکان احترام گذاشت .

3ـ برنامه های درسی این دوره باید تعادل بین آزادی و ساختار را حفظ کرد .

4ـ اساسی ترین پایه برای رشد کودک بازی است که تمایل طبیعی کودک بوده و وسیله ای برای ارائه پیام آموزش و پرورش در این دوره محسوب می‌گردد .

فردریک فروبل آلمانی سیستمی از بازیهای آموزشی را برای کودکان ابداع کرد و برای نخستین بار کودکستانی بر پا ساخت ، مطابق با نظر فروبل ، معلم برای  راهنمایی و هدایت بیشتر بچه هایی که توانایی خلاقیت و عضومفید بودن اجتماع را دارند مسئول است ،‌برای رسیدن به این هدف فروبل یک برنامه درسی سیستماتیک را برای آموزش بچه های پیش دبستانی ارائه نمود .

مبنای اصلی این برنامه هدایا(Gifts) ، مشغولیات(Accupation) ،‌آوازهایی(Song) که او تصنیف کرده  و بازیهای آموزشی(Educational Games ) دیگر بود. ‌شناخت فروبل در زمینه یادگیری از طریق بازی ،‌بوسیله متخصصین آموزش و پرورش پیش دبستانی که برنامه هایشان را برمبنای فعالیتهای بازی طراحی و سازماندهی می‌کنند تقویت شده‌است.