خلاصه ای کوتاه از تجربیات من در کلاس هنر از تحصیل تا تدریس

هنر درس بسیار زیبا و شیرینی است. هم برای دانشجویانی که آن را در طول نیمسال تحصیلی به‌عنوان یک واحد درسی در دانشگاه می‌گذرانند و هم برای دانش‌آموزانی که در زنگ هنر شرکت می‌کنند. درسی که سبب می‌شود هر آنچه در ذهن یک دانش‌آموز و یا یک دانشجو است، در قالب یکی از رشته‌های هنری بیان شود. با انجام فعالیت‌های هنری که در کلاس انجام می‌شود، دانش‌آموز به درک بهتری نسبت به خود، جهان و خالق می‌رسد، حس زیباشناسی دانش‌آموز افزایش می‌یابد، هوش و تخیل دانش‌آموزان افزایش یافته و تقویت می‌شود و استعداد و خلاقیت دانش‌آموز نیز شکوفا می‌شود.

درس هنر در دوره ابتدایی موضوعات مختلفی در بر‌می‌گیرد. از ارتباط با طبیعت شروع می‌شود و سپس با رشته‌های مختلفی چون نقاشی، کاردستی، تربیت‌ شنوایی، قصه و نمایش و...ادامه می‌یابد .

اما باوجوداین همه اهمیتی که درس هنر دارد نزد معلمان و مدیران مدرسه دارای کمترین اهمیت است.

در دوران تحصیلم در مدرسه به خصوص دورن ابتدایی بارها شاهد بودم که معلمان در ساعات درسی هنر مشغول انجام کارهای دیگری می شوند و به این درس و کار های دانش آموزان اهمیتی نمی دادند.حتی گاهی اوقات دروسی همچون ریاضی را که نیاز به تمرین و فرصت بیشتری داشت جایگزین درس هنر می نمودند. و دانش آموزان را مجبور به گوش دادن به درسی غیر از هنر می کردند.

اکنون نیز بعد از گذشت چنیدین سال هیچگونه تغییری در تدریس هنر ایجاد نشده است و معلمان به همان شیوه گذشته عمل می کنند.در طول چند ترم که در مدارس مختلف حضور داشتم مشاهداتی در مورد ساعات هنر مدارس داشتم که اشاره کوتاهی به آنها می نمایم.

در مدرسه ای که در ترم اول کارورزی حاضر بودم معلمی در کلاس هنر وجود نداشت و دانش آموزان هیچ برنامه ای برای این ساعت نداشتند.هرج و مرج در کلاس حاکم بود و گاها سر وصدای دانش آموزان موجب می شود مدیر یا معاونین به شدت با دانش آموزان برخورد کنند و آنها را به حیاط مدرسه منتقل کنند تا مزاحم کلاس های دیگر نشوند.

مدرسه ای که ترم دوم کارورزی در آن حضور داشتم نیز به درس هنر اهمیت چندانی نمی داد. در این مدرسه برخلاف مدرسه ی اول در کلاس هنر معلم حضور داشت اما به کار های دیگری از جمله تصحیح املا یا اوراق امتحانی دانش آموزان و یا کار های دیگری می پرداخت و فقط از دانش آموزان  می خواست تا یک نقاشی بکشند و هیچ گونه ایجاد انگیزه ، بازخورد ، هدایت و ارزشیابی انجام نمی شد.

در مدرسه ای که در ترم سوم و چهارم به عنوان کارورز حاضر می شدم،هرچند نسبت به دو مدرسه قبل وضعیت بهتری داشت اما باز هم درس هنر به عنوان درسی کم اهمیت قلمداد می شد. این مدرسه معلم هنر داشت اما هر دو هفته یکبار به مدرسه می آید. و روزهایی که در کلاس ها حضور پیدا می کردصرفا فعالیت ها به نوشتن خط محدود می شد و به جنبه های دیگر هنر از جمله طراحی ، نقاشی و .. اهمیت داده نمی شد.

به طور کلی و باتوجه به آنچه در مدارس مختلف در درس هنر مشاهده نمودم، به این نتیجه رسیدم که بیشتر معلمان و مدیران توجه چندانی به درس هنر را ندارد و درس هنر را درسی غیر ضروری و بی اهمیت می دانند و یا هنر از نظر آنها فقط محدود به خط و نقاشی می شد.

من نیز اطلاعاتی از چگونگی تدریس هنر در کلاس نداشتم و نمی دانستم معلم باید در کلاس هنر چه فعالیت هایی انجام دهد. تا اینکه در ترم ششم درسی با عنوان کارگاه آموزشی هنر ارائه گردید . مدرس این درس که فر با تجربه ای بود ،برای رسیدن به اهداف این درس با همکاری دانشجویان فعالیت های مختلفی از جمله موسیقی،  نقاشی ، کاردستی ، نقاشی بر روی اشیای مختلف، کاغذ وتا ، اجرای نمایش در کلاس و تلفیقی از آنها تدارک دید.همچنین برای اینکه تنوعی در کلاس ها ایجاد کند و به دانشجویان بفهماند که هنر فقط خط و نقاشی نیست ، دانشجویان را به یک سفر یک روزه به غار چال نخجبر واقع در شهرستان دلیجان در استان مرکزی برد و از دانشجویان خواست تا گزارش سفر خود را بنویسند یا با استفاده از نقاشی آن را به تصویر بکشند.

مدرس هنر نقاط قوت فراوانی از جمله خط خوش و زیبا ، آشنایی با طرح درس نویسی و صبر و تحمل بسیار داشت. فضای کلاس را فضایی باز قرار داده بود و هیچگاه در کلاس عصبانی نمی شد.

با گذراندن این واحد درسی نکات بیساری آموختم و در برخی روز های کارورزی در کلاس هنری که فاقد معلم بود توانستم از  آموخته های خود از این درس استفاده ببرم و دانش آموزانی را که هیچ علاقه ای به درس هنر نداشتند، به این درس علاقه مند کنم. از جمله فعالیت هایی که در کلاس هنر کارورزی انجام دادم می توانم به کشیدن نقاشی بر روی سنگ ، کاغذ و تا، چاپ با سیب زمینی و ... اشاره کنم.