اهداف آموزش و پرورش دوره دبستان
- چهارشنبه, ۱۴ اسفند ۱۳۹۲، ۰۳:۱۰ ب.ظ
اهداف آموزش و پرورش ابتدایی تا قبل از سال 1320
پس از استقرار مشروطیت تا 1320شمسی ، نظام آموزشی کشور هدفهای چندان روشنی نداشت. قانون اساسی معارف، هدف از تاسیس مدارس ابتدایی را به طور کلی تربیت اخلاقی،علمی و بدنی کودکان قید کرده بود. شورای عالی فرهنگ آموزش و پرورش در سال 1319 ، اهداف رسمی برنامه آموزش دوره ابتدایی را به شرح زیر بیان نمود:
- پرورش کودک به نحوی که دارای بنیه سالم ، اخلاق پسندیده ، عادتهای نیک ، قضاوت صحیح ، نظم و ترتیب در فکر و بیان باشد.
- آموزش مقدماتی مطالبی که مورد احتیاج دانش آموز است . این اطلاعات باید به نحوی گزیده شوند که هم احتیاجات اولیه زندگانی دانش آموز را رفع کند و هم تربیت قوای دماغی و روحی کودک موثر باشد.
به طور خلاصه در این دوره گرچه هدف رسمی نظام آموزشی ، پرورش استعدادهای افراد کشور به منظور بهبود زندگی و تربیت اجتماعی و اخلاقی بود ولی عملا در دوره حکومت رضا شاه نظام آموزشی اهداف ملی و میهنی پیدا کرد و از آموزش رسمی مدرسه ای به منوظر تحکیم وحدت ملی ، اشاعه فرهنگ باستانی ایران و سنت های ایرانی اسلامی استفاده به عمل آمد. به ویژه در دوره متوسطه ، هدف واقعی نظام به تربیت کارمند برای جذب و استخدام در وزارت خانه ها و ادارات جدید التاسیس دولتی محدود گردید.
اهداف آموزش و پرورش ابتدایی از سال1320 تا انقلاب اسلامی :
از سال 1320 بر اثر نیاز روزافزون جامعه و مردم به آموزش و پرورش ، مسئولان کشور به اجرای مصوبات قانونی و تصویب قوانین جدید آموزشی ملزم شدند ، به موازات آن تعیین و تصریح هدف های نظام آموزشی ضرورت یافت ، شورای عالی فرهنگ و صاحب نظران تعلیم و تربیت در این زمینه کوشش هایی به عمل آوردند و هدف های کلی نظام آموزشی کشور به تدریج شکل گرفت.
در سال 1321 کمیسیونی مرکب از عده ای از دبیران تشکیل شد که هدف های دوره های ابتدایی و متوسطه را به شرح زیر تدوین کرد و به تصویب شورای عالی فرهنگ رسانید :
- پرورش کودک
- خدمت به جامعه، اجتماع محلی ، خانواده، مدرسه و همکاری با آنها
- خدمت به ملت و مملکت
- خدمت به دنیا و بشریت
همچنین شورای تهیه کننده طرح نظام جدید آموزش و پرورش کشور در سال 1343 اهداف نظام آموزشی کشور ر ا با عناوین کلی زیر تعیین نمود:
- رشد متعادل جسمی و فکری و سلامت تن و روان
- تربیت اخلاقی و معنوی
- تربیت هنری و فرهنگی
- تربیت اجتماعی
- تربیت سیلسی
- تربیت اقتصادی
- آموزش نظری عملی به منظور انتقال سرمایه های فکری و تمدن انسانی
بالاخره هدف های آموزش و پرورش کشور در سال 1354 شکل نهایی پیدا کرد و اصول و رهنمودهای عملی برای تحقق آنها نیز مشخص گردید. هدفهای کلی آموزش ابتدایی در سال های قبل از انقلاب به شرح زیر بوده است :
- پرورش و آماده ساری کودکان برای زندگی اجتماعی
- تربیت کودکان برای تطابق با شرایط زندگی
- پرورش تواناییهای کودکان در زمینه گوش کردن، سخن گفتن ،فهمیدن مطالب ،فهماندن نظر خویش، تفکر و استدلال و استنتاج و آماده سازی برای درک ارزش ها.
قانون اهداف در وزارت آموزش و پرورش:
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مصوب 24 آبان 1358 ه-ش هدف و جهت اصلی آموزش و پرورش را مشخص کرده است. به موجب اصل سوم دولت موظف است برای نیل به هدف های عالی نظام جمهوری اسلامی ایران ، همه امکانات خود را امور زیر که مستقیم و غیر مستقیم به آموزش و پرورش ارتباط دارند به کار برد :
1- ایجاد محیط مساعد برای رشد فضایل اخلاقی بر اساس ایمان و تقوا و مبارزه با کلیه مظاهر فساد و تباهی
2- بالا بردن سطح آگاهی های عمومی در همه زمینه ها با استفاده صحیح از مطبوعات و رسانه های گروهی و وسایل دیگر
3- آموزش و پرورش و تربیت بدنی رایگان برای همه در تمام سطوح و تسهیل و تعمیم آموزش عالی
4- تقویت روح بررسی و تتبع و ابتکار در تمام زمینه های علمی ، فنی و فرهنگی و اسلامی از طریق تاسیس مراکز تحقیق و تشویق محققان.
قانون جدید به اهداف و وظایف وزارت آموزش و پرورش اختصاص دارد .
فصل اول قانون ، هدف های اساسی را در 2 ماده تبصره تدوین کرده است .تبصره ها مربوط به آموزش دینی پیروان دیگر مذاهب اسلامی و اقلیتهای دینی است. ذیلا عین موارد مذکور را صرفنظر از تبصره ها نقل می کنیم :
ماده 1 : تقویت و تحکیم مبانی اعتقادی و معنوی دانش آموزان از طریق تبیین و تعلیم اصول و معارف احکام دین مبین اسلام و مذهب حقه جعفری اثناعشری بر اساس عقل ، قرآن و سنت معصومین(ع)
ماده 2 : 1- رشد فضایل اخلاقی و تزکیه دانش آموزان بر پایه تعالیم عالیه اسلام
2- تبیین ارزش های اسلامی و پرورشی دانش آموزان برر اساس آنها
3- تقویت و تحکیم روحیه اتکال به خدا و اعتماد به نفس
4- ایجاد روحیه تعبد دینی و التزامی عملی به احکام اسلامی
5- ارتقای بینش سیاسی بر اساس اصل ولایت فقیه در زمینه های مختلف و مشارکت آگاهانه در سرنوشت سیاسی کشور
6- ایجاد زمینه های لازم برای حفظ و تداوم استقلال فرهنگی ، اقتصادی و سیاسی از طریق آشناساختن دانش آموزان به علوم و فنون و صتایع و حرف مورد نیاز جامعه بر اساس اولویت های موجود در جامعه
7- شناخت و شکوفا کردن و پرورش استعدادهای دانش آموزان و تقویت روح بررسی و تتبع و تحقیق و ابتکار و خلاقیت در تمام زمینه های علمی ، فنی، فرهنگی و علوم اسلامی با تاکید بر نفی روحیه مدرک گرایی
8- رشد دادن و تقویت روحیه عدالت پذیری و عدالت گستری و ظلم ستیزی و مبارزه با تبعیضات ناروا و حمایت از مظلومین و مستضعفین
9- تقویت روحیه دعوت به خیر ، امر به معروف و نهی از منکر به عنوان وظیفه همگانی و متقابل
10- ایجاد روحیه پاسداری از قداست و استواری بنیان و روابط خانواده بر اساس تعالیم عالیه اسلام
11- ایجاد روحیه احترام به قانون و التزام به اجرای آن و حمایت از برخورداری مردم از حقوق قانونی خویش
12- ایجاد و تقویت روحیه اخوت اسلامی و تعاون عمومی و انفاق و ایثار
13- ایجاد روحیه صرفه جویی و قناعت و پرهیز از اسراف و تبذیر و مصرف زدگی
14- تقویت حس مسئولیت و اهتمام به امور مسلمین و پای بندی به نظم و انضباط
مفاد هدف های فوق به وضوحو نشان می دهد که ابعاد دینی و اخلاقی در درجه اول اولویت قرار دارند.به علاوه سنت ها و ارزش های اسلامی در ارتباط با ابعاد فردی ، اجتماعی ، اقتصادی ،سیاسی و فرهنگی تعلیم و تربیت نیز مورد تاکید قرار گرفته اند . در مجموع هدف ها ناظر به تربیت افرادی با هویت اسلامی برای جهانی اسلامی هستند.
اهداف دوره ابتدایی برمبنای تعلیم و تربیت اسلامی:
اهداف موجود که اهداف کلی تعلیم و تربیت در مقاطع مختلف تحصیلی براساس اهداف کلی تعلیم و تربیت اسلامی مندرج در پیش نویس طرح کلیات نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران تدوین شده است. اهداف کلی تعلیم و تربیت اسلامی به عنوان اهداف آرمانی درنظر گرفته شده است و از تجزیه هر یک از این اهداف در مقاطع مختلف اهداف کلی هر مقطع به دست آمده است. ویژگی اساسی اهداف کلی مقاطع در این است که هربند از اهداف آرمانی به یک یا چند هدف در هر مقطع تقسیم شده است؛به گونه ای که این اهداف در نهایت در جهت وصول به هدف آرمانی منشعب شده از آن سیر می کند.چنانکه مشخص است اهداف کلی تعلیم و تربیت اسلامی تحت مقولات زیر مدوون شده است:
الف)اهداف اعتقادی
ب)اهداف اخلاقی
ج)اهداف علمی و آموزشی
د) اهداف فرهنگی و هنری
ه) اهداف اجتماعی
و) اهداف سیلسی و نظامی
ز) اهداف اقتصادی
ح)اهداف زیستی
لازم به ذکر است در کنار هر هدف یک کد دو رقمی نوشته شده است. رقم اول از سمت چپ شماره مسلسل اهداف آرمانی(اهداف کلی تعلیم و تربیت اسلامی) در مقوله مربوطه است. رقم دوم نیز شماره مسلسل اهداف در مقطع است.
الف)اهداف اعتقادی :
1- تقویت ایمان و اعتقاد به مبانی اسلامی و بسط بینش الهی بر اساس قرآن کریم و سنت پیامبر(ص) و ائمه معصومین(ع) با مراعات اصول 12 و 13 قانون اساسی در مورد پیروان مذاهب اسلامی و اقلیتهای دینی
2- پرورش روحیه مبارزه با کفر و شرک و نفاق و همه مظاهر آنها
دانش آموز پس از پایان مقطع ابتدایی در زمینه اعتقادی :
1) اصول اعتقادی اسلامی را به طور اجمالی می شناسد.
2) برخی از صفات ثبوتیه وسلبیه خداوند را می داند.
3) با زندگی انبیا اولوالعزم بالاخص زندگی نبی اکرم(ص) تا حدودی آشناست.
4) از تاریخ صدر اسلام به طور اجمال اطلاع دارد.
5) برخی آیات دعایی در قرآن را از حفظ می خواند.
6) با زندگی ائمه اطهار(ع) و حضرت زهرا(س)تا حدودی آشناست.
7) به شخصیت های دینی احترام می گذارد.
8) به شنیدن وقایع تاریخی صدر اسلام اظهار علاقه می کند.
9) زمانها و مکانهای مقدس و مهم در میان مردم ایران را می شناسد.
10) معنای شهید را می داند و برای شهدا احترام قائل است.
11) با پوشش اسلامی آشناست و آن را رعایت می کند.
12) قرآن را از رو می خواند.
13) سران کفار و مشرکین را می شناسد و با اعمال آنها نسبت به پیامبر و مسلمین آشناست.
14) سران و کفار و مشرکین معاند با اسلام را در زمان حاضر می شناسد.
ب)اهداف اخلاقی:
1) ایجاد زمینه لازم برای خود شناسی به منظور خودشناسی
2) شناخت ، پرورش و هدایت استعدادهای افراد در جهت اعتلای فرد و جامعه
3) تزکیه و تهذیب نفوس و رشد فضایل و مکارم اخلاقی بر اساس ایمان به خدا و تقوای اسلامی
4) پرورش روحیه تعبد آگاهانه ، یاد خدا و التزام عملی به احکام و آداب اسلامی
5) پرورش روحیه اعتماد به نفس ،استقلال شخصیت و نفی اتکا به دیگران
6) تقویت احساس کرامت اخلاقی و برانگیختن عزت نفس
7) تعدیل عواطف
8) پرورش روحیه نظم و انضباط
دانش آموز پس از پایان مقطع ابتدایی در زمینه اخلاقی:
1-کارکرد هریک از اندامها ، بافتها ،دستگاهها و حواس خود را میداند و می تواند آنها را توضیح دهد.
2-نحوه استفاده از حواس خود را می داند و می تواند هریک از آنها را به شکل انفرادی یا اشتراکی به کارگیرد.
3-استعدادهای حرکتی خود را می شناسد و برای به کارگیری آنها در فعالیت های مختلف راغب است .
4-استعدادهای هنری خود را از قبیل خوشنویسی ، نقاشی ،سرود و امثال آن را می شناسد و آنها را به کار می گیرد.
5-فردی است راستگو و امین.
6-دختری است عفیف و باحیا و پسرس است شجاع و با صفت مردانگی و صبوری.
7-خدا را به دلیل خالق ، عالم و قادر مطلق و مهربان بودن شایسته اطاعت می داند.
8-می داند که باید در همه اوقات از خداوند کمک بخواهد.
9-نماز را می آموزد و با احکام مربوط به نماز و روزه آشنا می شود.
10- برخی از افراد نامحرم را نام می برد.
11- به خواندن نمازهای پنجگانه عادت کرده است.
12- چیزهای نجس را نام می برد و روش تطهیر آنها را می داند.
13- در عین حال که خانواده اش را دوست می دارد در مواقع ضروری می تواند دور یهریک ا زآنها را تحمل کند.
14- کارهای شخصی خود را شخصا انجام می دهد.
15- وابستگی شدید عاطفی به کسی ندارد.
16- در مقابل هیچ یک از دانش آموزان به دلیل داشتن برتری در مال ، محبوبیت و موفقیت تحصیلی احساس حقارت نمی کند.
17- می داند اموری چون تنهایی و تاریکی ترس ندارد و تلا شمی کند ترس خود را از چنین اموری از بین ببرد.
18- در صورتی که از چیزی ناراحت شود و بخواهد گریه کند؛این کار را به گونه ای انجام می دهد که که دیگران فکر نکنند او فرد ضعیفی است.
19- به رعایت نظم و انضباط در خانه و مدرسه و اجتماع خو گرفته است.
ج)اهداف علمی و آموزشی :
1) تقویت روحیه حقیقت جویی ، تعقل و تفکر ، مطالعه ، بررسی ، تعمق ، تحقیق ، نقادی و این کار در تمام زمینه های اسلامی ، فرهنگی ، علمی و فنی
2) تقویت روحیه تعلیم ، تعلم و تربیت مستمر و تامین زمینه مناسب برای آن
3) شناخت اسرار جهان آفرینش و قوانین طبیعت به عنوان آیات الهی به منظور پیشبرد دانش و معرفت و استفاده از علوم علوم و فنون و تجارت پیشرفته بشری
4) تعمیم آموزش برای تمام افراد لازم التعلیم و محو بیسوادی
5) آموختن زبان و خط فارسی به عنوان زبان و خط رسمی و مشترک مردم ایران و نیز آموختن زبان زبان عربی جهت آشنایی با قرآن و معارف اسلامی و تسهیل ارتباط با سایر مسلمانان جهان
6) آموزش علوم و فنون و مهارتهای مورد نیاز فرد و جامعه
دانش آموز پس از پایان مقطع ابتدایی در زمینه علمی و آموزشی :
1- می داند که هر پدیده ای علت یا علت هایی دارد.
2- نسبت به پدیده های جهان اطراف کنجکاو است و راجع به آنها سوال مطرح می کندو به دنبال یافتن پاسخهای آن است.
3- می داند که هر مطلبی که می شنود و یا می بیند ضرورتا درست نیست بلکه باید از طریق پرسش از معلمین و افراد آگاه مطالب درست را از نادرست مجزا کند.
4- می تواند در تمام زمینه های اسلامی ، فرهنگی ، علمی و فنی ، در حد توان ذهنی خود سوال مطرح کند و کنجکاو باشد .
5- تمامی کتابها و دفاتر اساسی خود را در طول سالهای مختلف تحصیلی به دقت نگهداری می کند و پیوسته از آنها مراقبت می نماید.
6- سعی می کند مطالب نوئی را که آموخته در صحبتهای خود با والدین یا دوستان خویش تعریف کند و به آنها منتقل نماید.
7- هر تابستان دفتری را برای ثبت کارهایی که انجام داده ، مطالب نوئی که آموخته و کتابهایی که مطالعه کرده تنظیم و ابتدای هر سال آن را به معلم خود هدیه می دهد.
8- شناخت و آموزش نظری و عملی سطحی از رشته های علمی ، فنی ، هنری و ادبی که بر اساس اهداف جزئی و برنامه تفصیلی که توسط کارشناسان برنامه ریزی درسی تعیین می شود، به طوری که درعین هماهنگی با سایر اجزا این اهداف بتواند دانش آموز مقطع ابتدایی را به سطح مطلوبی در این بعد نائل کند.
9- زبان و خط رایج در محاورات و مکاتبات مردم فارسی زبان را می شناسد به گونه ای که می تواند قسمت اعظم سخنان آنها را بفهمد و بدان تکلم کند و نوشته های رایج را نیز بخواند و زبان رایج را بنویسد.
10- برخی از متون نظم و نثر معاصر یا مشابه با زبان معاصر و همچنین برخی ا ز ضرب المثلها و کنایات ادبی رایج بین مردم را از حفظ می داند.
11- نماز و برخی از احادیث ساده را از حفظ می خواند و ترجمه می کند.
12- آخرین حزب قرآن را از حفظ می خواند.
د) اهداف فرهنگی و هنری :
1) شناخت ، پرورش و هدایت ذوق و استعدادهای هنری و زیبایی شناسی
2) شناساندن زیبایی های جهان آفرینش به عنوان مظاهر جمال و کمال الهی
3) شناساندن هنر اسلامی و هنرهای ملی و جهانی سالم و پرورش روحیه حفظ میراث هنری و تاریخی
4) شناخت و شناساندن ادب فارسی به عنوان جلوه گاه ذوق و هنر و مظهر وحدت ملی و اجتماعی کشور
5) شناساندن فرهنگ و آداب و سنن و رسوم منحط و خرافی
6) شناساندن تاریخ و تمدن و فرهنگ اسلام ، ایران و کشورهای دیگر
دانش آموز پس از پایان مقطع ابتدایی در زمینه فرهنگی و هنری :
1-توانایی خود را در زمینه های نقاشی،خط،شعر،نویسندکگی ، عکاسی، تزئین ، هنرهای نمایشی، و هنرهای صوتی، به کارگرفته است و زمینه یا زمینه های مورد علاقه خود را مشخص می کند.
2- اشیا و پدیده های اطراف خود را براساس ملاک زیبایی و زشتی طبقه بندی می کند و علت آن را نیز توضیح می دهد.
3- در زمینه ها ی هنری از زیبایی در پدیده های طبیعی به عنوان مخلوقات بکر الهی الگو می گیرد.
4- برجسته ترین آثار هنری اسلامی و ایرانی را می شناسد.
5- دفتری را برای ثبت زیباترین عبارات نظمی و نثری زبان فارسی اختصاص داده و آن را به خوبی نگهداری میکند تا در سایر مقاطع نیز آن را غنی کند.
6- آداب و سننی چون آداب نوروز ،شب یلدا، احترام به بزرگترها، آداب لباس پوشیدن و غذا خوردن و خوابیدن را می داندو آنها را به عنوان آداب و سنن مهم ایران اسلامی تلقی می کند.
7- مواقیتی چون ماه مبارک رمضان ، ماه محرم و صفر و نیز میلاد و بعثت نبی اکرم(ص) و نیمه شعبان را به عنوان مواقیت اسلامی می شناسد و آداب فرهنگی و اجتماعی مربوط به آنها را رعایت می کند و برای آنها ارزش قائل است.
8- شناخت و آموزش نظری و عملی سطحی از رشته های علمی ، فنی ، هنری و ادبی که بر اساس اهداف جزئی و برنامه تفصیلی که توسط کارشناسان برنامه ریزی درسی تعیین می شود، به طوری که درعین هماهنگی با سایر اجزا این اهداف بتواند دانش آموز مقطع ابتدایی را به سطح مطلوبی در این بعد نائل کند.
ه) اهداف اجتماعی
1) پرورش روحیه پاسداری از قداست و استواری بنیان و روابط خانواده بر پایه حقوق و اخلاق اسلامی
2) پرورش روحیه تحقق بخشیدن به قسط و عدالت اجتماعی و اقتصادی اسلام و پاسداری از آن
3) پرورش روحیه اخوت ایمانی و تعاون اسلامی وهمبستگی ملی و فرهنگی و تقویت و تحکیم آن
4) پرورش روحیه خیر خواهی و دعوت به خیر ، امر به معروف و نهی از منکر به عنوان وظیفه ای همگانی و متقابل
5) پرورش روحیه احترام به قانون و التزام به رعایت آن و حمایت از برخورداری عموم از حقوق قانونی
6) پرورش روحیه نظم در روابط گروهی
7) پرورش روحیه مسئولیت پذیری و اهتمام به امور اجتماعی و مشارکت در فعالیت های دینی، فرهنگی و اجتماعی
8) ایجاد روحیه بهداشت عمومی و حفظ محیط زیست
9) ایجاد روحیه تولی و تبری بر اساس تعلیم اسلامی
10) ایجاد روحیه محبت و حمایت از حق طلبان ، عدالت خواهان و مظلومان و مستضعفان جهان و انزجار از مستکبران ،استثمارگران و ستمکاران بر اساس ارزشهای اسلامی
11) تقویت روحیه گذشت ، فداکاری، ایثار در روابط جمعی و مقدم شمردن مصالح اجتماعی بر منافع فردی
12) ایجاد روحیه نقادی و انتقادپذیری ، سعه صدر و تحمل آرای دیگران در بر خورد اندیشه ها
13) پرورش روحیه احترام به شخصیت الفراد و مراعات کامل حقوق مادی و معنوی آنان و رعایت آداب معاشرت در روابط اجتماعی
14) پرورش روحیه مقاومت در برابر تبلیغات سوء از طریق دادن آگاهی درست و تامین رشد و استقلاال فکری
دانش آموز پس از پایان مقطع ابتدایی در زمینه اهداف اجتماعی :
1- وظایف خود را در برابر پدر و مادر و برادران و خواهران کوچکتر و بزرگتر از خود توصیف میکند.
2- اعضا خانواده خود را دوست دارد و در انجام خواسته های آنان پیش قدم م یشود.
3- به حق خود قانع است و حق دیگران را رب خود حرام می داند.
4- برای بدست آوردن حق خود تلا ش می کند.
5- هنگامی که عهده دار تقسیم چیزی بین عده ای است عادلانه عمل می کند.
6- دوستان و همکلاسی های خود را دوست دارد و به آنها کمک می کند.
7- در بازیهای جمعی،تکروی نمی کند و دیگران را نیز به دلیل خطاهایشان در بازی مورد استهزاء و سرزنش قرار نمی دهد.
8- چیزی را که برای خود نمی پسندد برای دوستانش نیز نمی پسندد.
9- اشتباهات دیگران را با رعایت احترام به آنها تذکر می دهد.
10- مقررات مدرسه و محیط اجتماعی خود را می شناسد و آنها را بیان می کند.
11- نسبت به رعایت قواعد و مقررات اجتماعی مربوط به محیط خود عادت کرده است.
12- به رعایت نظم و انضباط در خانه و مدرسه و اجتماع خو گرفته است.
13- گوشه گیری نمی کند و در فعالیتهای اجتماعی ، فرهنگی و دینی داوطلبانه شرکت نمی کند.
14- وظائف و مسئولیتهایی که بر عهده او می گذارند به انجام می رساند.
15- به رعایت بهداشت فردی و اجتماعی عادت کرده است.
16- ضمن آشنایی با زندگی انبیا و اولیای الهی آنها را دوست دارد و از دشمنان آنها بیزار است.
17- داستان زندگی برخی از مستکبران و ظالمان و همچنین مستضعفان و مظلومان تاریخ را می داند.
18- در رسیدن به امتیازات و آنچه را که دوست می دارد ، خانواده و دوستان خود را مقدم می دارد.
19- نوشته ها،بیانات و اعمال دوستانش را مورد بررسی قرار می دهد و در مورد درستی و نادرستی آنها در حضور آنان اظهار نظر می کند.
20- به اظهار نظرهای دوستانش و بزرگترها در مورد اعمال و بیانات خودش گو ش می دهد و نظرات درست و بجا را می پذیرد.
21- وظیفه خود را در مقابل پدر و مادر و بزرگترها توضیح می دهد و به آنها عمل می کند.
22- سخن گفتن و رفتار او با دوستانش مبتنی بر اصول و موازین معینی است.
23- با خشصیت ها و کاراکترهایی آشناستکه فریبکارانه ،ظاهر و کلامی زیبا و پرفریب دارند.
و)اهداف سیاسی و نظامی :
1) تربیت روحیه پذیرش حاکمیت مطلق خداوند برجهان و انسان و آشنایی با روش ها و شیوه های اعمال این حاکمیت در جامعه بر اساس اصل ولایت فقیه
2) ایجاد روحیه اعتقاد بهل ائتلاف و اتحاد و تلاش در جهت تحقق الفت و وحدت فرهنگی ، سیاسی ، نظامی و اقتصادی مسلمین و تعهد برادرانه نسبت به همه مسلمانان و حمایت از مستضعفان جهان
3) شناساندن و تعلیم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ایجاد روحیه پاسداری از استقلال همه جانبه کشور و نفی هرگونه ستمگری و ستم کشی و سلطه پذیری
4) آموزش فنون دفاع غیر نظامی و ورزش های رزمی و پرورش روحیه سلحشوری به منظور حفظ کیان اسلام و تقویت بنیه دفاعی کشور
5) تعلم و تعلیم مفهوم سیاست از دیدگاه اسلام و ارتقا بینش و بیداری سیاسی نسبت به اوضاع سیاسی ایران ، جهان و به خصوص جوامع اسلامی ،ملل محروم و شرکت فعال در سرنوشت سیاسی کشور
6) شناخت و شناساندن اسشتعمار و استکبار جهانی و ضرورت مبارزه با آن وشناخت علل و وجوه استضعاف ملل محروم به خصوص جوامع اسلامی و راههای رهایی از آن
دانش آموز پس از پایان مقطع ابتدایی در زمینه اهداف سیاسی و نظامی:
1- می داند که خالق و حاکم بر همه چیز خداوند است.
2- سلسه مراتب رهبری و مدیریت جامعه ایرانی را تا سطح وزیران می داند.
3- نقش رهبر و مدیر را در گروه می داند و آ« را توضیح می دهد.
4- مسلمانان را دوست دارد و در مقابل مصائب آنان در زمان حاضر ناراحت می شود.
5-اقوام مختلف مسلمان ایرانی را می شناسد.
6-تفاوت استقلال و اتکا انسان را می داند و خود شخصا فردی است مستقل
7- معنای تجاوز نظامی را می داند و کینه خود را نسبت به آن ابراز می کند.
8-سلاح های سبک و سنگین را می شناسد و برخی از آنها ر ا از نزدیک دیده است.
9-از لحاظ بدنی آمادگی ، چابکی ، توازن و هماهنگی خوبی دارد.
10-با شیوه های دفاعی به هنگام حملات هوایی ، شیمیایی، میکروبی و اتمی آشنایی دارد.
11- با فعالیت های سیاسی پیامبران در قالب داستان زندگی آنان آشناست.
12- نیروهای استکباری جهان را می شناسد و جنایتهای آنان در برخی از کشورها را می داند.
ز)اهداف اقتصادی:
1) توجه به اهمیت رشد اقتصادی به عنوان وسیله ای برای رسیدن به رشد و تکامل معنوی انسان
2 شناخت و شناساندن ارزش و قداست کار و معاش حلال و پرورش روحیه مبارزه با بیکارگی ،بطالت و مشاغل کاذب
3) ایجاد آمادگی و توانایی به تناسب سن، جنس، استعداد و علاقه درجهت اشتغال مولد در بخشهای کشاورزی ، صنعت و خدمات
4) ایجاد روحیه ساده زیستی ،صرفه جویی، قناعت و پرهیز از اسراف و تبذیر و مصرف زدگی و تجمل گرایی
5) پرورش روحیه ایثار ، انفاق و تاسیس موسسات عام المنفعه و کمک به آنها
6) شناخت و شناساندن احکام اقتصادی اسلام و پرورش روحیه عمل به آنها
7) تربیت افراد متعهد و آگاه و ماهر بر اساس نیازهای کمی و کیفی بخشهای مختلف اقتصادی با توجه به استعدادها و شرایط اقلیمی هر منطقه در جهت پیشرفت همه جانبه کشور
8) شناساندن حرفه و مشاغل مولد و احیاء و ترویج صنایع دستی و مستظرفه بومی و سنتی در جهت افزایش درآمد ملی و رفع بیکاری و وابستگی اقتصادی
9) پرورش روحیه مبارزه با بهره کشی اقتصادی و شیوه های کسب درآمد نامشروع و مشاغل خلاف مصالح جامعه اسلامی
10) شناخت منابع اقتصادی کشور و شیوه های صحیح استفاده از آنها و پرورش روحیه حراست از اموال عمومی و ثروت ملی
دانش آموز پس از پایان مقطع ابتدایی در زمینه اهداف اقتصادی:
1- مهمترین منابع اقتصادی کشور جمهوری اسلامی ایران را می شناسد .
2- کار کردن را دوست دارد و آدم بیکار و تنبل را شخصی بی مصرف و بی رزش می داند.
3- به شغل و یا مشاغلی ضمن آشنایی با آنها علاقه مند است و علت علاقه مندی خود را کتبا و شفاها توصیف می کند.
4- در امور شخصی و خانوادگی اسراف نمی کند و در نگهداری وسایل خویش می کوشد و به دیگران نیز در این مورد تذکر می دهد.
6- در حد توان خود به افراد مستمند و ناتوان کمک می کند.
9- مشاغل و حرف موجود در محیط زندگی خود را می شناسد و آنها را توصیف می کند.
10- در محیط مدرسه با هر کسی که بخواهد از سایرین بهره کشی کرده و به آنها ظلم کند مبارزه می کند.
ح)اهداف زیستی :
1) تامین سلامت جسمی و روانی از طریق فراهم ساختن لوازم ، شرایط محیط مناسب برای تربیت بدنی ، ورزش و تفریحات سالم
2)آموزش و مراعات بهداشت فردی و جمعی
3)پرورش روحیه توجه به ورزش و بهداشت جسمی و روانی به عنوان زمینه ای برای رشد معنوی انسان
دانش آموز پس از پایان مقطع ابتدایی در زمینه اهداف زیستی :
1- دارای بدنی متوازن است و از طریق استمرار تمرینهای مناسب فردی و جمعی قابلیتهای حرکتی ، تعادلی و کششی بدن خویش را افزایش می دهند.
2- با رشته های مختلف ورزشی بالخص با رشته هایی که سابقهملی دارند آشناست و به برخی از آنها اظهارز تمایل می کند.
3- به رعایت بهداشت فردی و محیطی عادت کرده است.
(اهداف پرورشی نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران مصوب شورای تغییر بنیادی نظام آموزش و پرورش ،1372)
4- اهداف دوره ابتدایی در 3 حیطه:
براساس طرح نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران در سال 1367 و در جهت اهداف کلی نظام ، اهداف دوره ابتدایی در سه حیطه شناختی، عاطفی،و روانی حرکتی از طرف کمیسیون پیش دبستانی و دبستانی به شرح ذیل تعیین و اعلام شده است:
اهداف پایه اول دوره ی ابتدایی:
- اهداف شناختی:
1. آموزش اطلاعاتی مقدماتی بهداشتی و ایمنی
2. آموزش خواندن ، نوشتن ،حساب کردن و استدلال کردن
3. آموزش اطلاعات ساده راجع به محیط طبیعی و اجتماعی پیرامون خود
4. یاد دادن بعضی آیات ساده و سوره های کوچک قرآن کریم
- اهداف عاطفی:
1. تقویت انگیزه آمدن به مدرسه
2. علاقه مند کردن کودک به درس
3. یاد دادن کنترل عوااطف و ابراز آنها به نحو مطلوب
4. علاقه مند کودک به ارزش ها و آداب و رسوم اسلامی و میهنی و احترام گذاشتن به آ«ها
5. علاقه مند کردن طفل به فعالیتهای اجتماعی
- اهداف روانی حرکتی:
1. پرورش تن و روان و حفظ سلامت جسمی و روانیو شادابی کودک
2. ایجاد عادت به نظم و تربیت و پرورش روح همکاری با دیگران
3. ایجاد زمینه شکوفایی و رشد استعدادهای هنری
4. پرورش دقت، کنجکاوی و خلاقیت
5. ایجاد عادات بهداشتی و ایمنی
6. آشنایی با نماز
1)اهداف پایه های دوم تا ششم دوره ابتدایی:
- اهداف شناختی:
1. آموزش تدریجی رموزخلقت به کودک و جلب توجه او به مبدأ آن
2. یاد دادن قرآن مجید در حد درست خوانی
3. دادن اطلاعات لازم در زمینه واجبات دینی
4. آموزش اطلاعات بهداشتی و ایمنی
5. تقویت حس کنجکاوی دانش آموز نسبت به محیط طبیعی و اجتماعی خود و آموزش اطلاعات و مهارتهای سودمند در زندگی اجتماعی
6. آشنا کردن دانش آموزان با قوانین و هنجارهای اجتماعی به منظور ایجاد نظم و مسئولیت پذیری در آنان
7. آشنا کردن دانش آموزان با زندگی پیامبران و ائمه معصوم(ع) در حد ممکن
8. آموزش هنری برای پرورش استعدادهای هنری با تاکیدبر هنرهای بومی ومتناسب با مقتضیات منطقه ای
9. آموزش مطالبی که به درک موقعیت دانش آموزان از لحاظ زمان و مکان کمک کند.
- اهداف عاطفی:
1. احترام گذاشتن به بزرگسالان
2. علاقه مند کردن به نظم و مسئولیت پذیری و رعایت حقوق دیگران
3. علاقه مند کردن دانش آموز به مطالعه
4. علاقه مند کردن دانش آموز به فعالیت های اجتماعی و تعاون
- اهداف روانی حرکتی:
1. ایجاد عادات بهداشتی و ایمنی
2. ایجاد عادت به تعاون و رعایت حقوق دیگران
3. آموزش عملی نماز
4. تقویت مهارت خواندن، نوشتن، حساب کردن و استدلال کردن.
منبع :
